OKR چیست؟ | پیاده‌سازی سیستم OKR

همه‌ی سازمان‌ها به‌دنبال پیاده‌سازی دقیق استراتژی‌های خود هستند تا بتوانند به‌موقع و با دقت بالایی به اهداف خود برسند. در همین راستا، سیستم‌ها و مدل‌هایی معرفی شده‌اند که به مدیران سازمان‌‌ها در رسیدن به اهداف خود کمک می‌کنند. یکی از مشهورترین این مدل‌ها، سیستم OKR است. در واقع، OKR مخفف عبارت “Objectives and Key Results” به معنای «اهداف و نتایج کلیدی» بوده و ابزاری مناسب برای تعیین اهداف سازمان‌ها محسوب می‌شود.

سازمان‌های پیشروی جهان، از سیستم OKR استفاده می‌کنند تا هدف‌گذاری دقیقی داشته باشند و استراتژی‌های خود را به شکل مؤثری دنبال کنند تا به نتایج مطلوب دست پیدا کنند. به‌خاطر همین، در این مقاله، به شما می‌گوییم که OKR چیست و چگونه می‌توانید از این مدل برای تعیین و پیشبرد اهداف سازمانی خود استفاده کنید

 

 

سیستم OKR چگونه کار می‌کند؟

سیستم OKR به سازمان‌ها کمک می‌کند که اهداف را با شفافیت کامل ترسیم کرده و چگونگی اندازه‌گیری نقاط عطف را در مسیر رسیدن به اهداف، تعیین کنند. در واقع، چارچوبی که سیستم OKR مشخص می‌کند، به‌جای تمرکز روی افراد، مسیر حرکت گروه‌ها را مشخص خواهد کرد. از این طریق، درباره‌ی هم‌سویی تمام گروه‌های کاری اطمینان حاصل می‌شود.

اصولاً هر سیستم OKR از دو جزء تشکیل شده است:

• اهداف (Objectives): تعیین دقیق اهداف، تأثیر زیادی بر موفقیت هر سازمانی می‌گذارد. اگرچه این اهداف چالش‌برانگیز هستند؛ اما باید قابل‌دستیابی بوده و با استراتژی‌های کلی هم‌سویی داشته باشند.
• نتایج کلیدی (Key Results): منظور از نتایج کلیدی، بررسی مقدار پیشرفت و نقاط عطف، در مسیر رسیدن به اهداف است. به این ترتیب، نتایج کلیدی می‌توانند میزان دست‌یابی به هدف را در مسیر حرکت گروه‌ها مشخص کنند.

 

سیستم OKR برای افزایش فرهنگ احترام در سازمان

تصور کنید که یک سازمان می‌خواهد فرهنگ احترام را در بین کارکنان افزایش دهد. سیستم OKR برای این هدف به‌صورت زیر است.

اهداف:

• افزایش فرهنگ احترام در عرض 3 ماه

نتایج کلیدی:

• برگزاری کارگاه‌های آموزشی گوناگون
• استقبال از ابتکارات کارکنان
• واگذاری پروژه‌ها به گروه‌های کاری
• تبدیل مسئولیت‌پذیری به یکی از اهداف سازمانی

 

سیستم OKR چه انواعی دارد؟

با استفاده از سیستم OKR سازمان‌ها می‌توانند نقاط عطف و نتایج کلیدی را تعیین کرده و درعین‌حال، در مسیر اهداف اصلی سازمانی نیز حرکت کنند. چارچوب‌هایی که توسط این مدل تعیین می‌شوند، بهترین راه برای تعیین اهداف دردسترس و پیگیری دقیق پیشرفت آن‌ها هستند. به‌طورکلی، دو نوع اصلی برای سیستم OKR وجود دارند که در این بخش، به آن‌ها می‌پردازیم.

سیستم OKR متعهد

اوکی‌آرهای متعهد (Committed OKRs) که به «اهداف کششی» (Stretch Goals) نیز شهرت دارند، نتایجی واقع‌بینانه و قابل‌دست‌یابی هستند. این اهداف اهمیت بالایی داشته و همه‌ی اعضای تیم درباره‌ی ضرورت آن‌ها توافق دارند. در نتیجه، سازمان باید برای دستیابی به این اهداف برنامه‌ریزی کرده و منابعی را اختصاص بدهد.

سیستم OKR آرزویی

اوکی‌آرهای آرزویی (Aspirational OKRs) یا «مهتابی» (Moonshot) اهدافی بلندپروازانه هستند که احتمال دستیابی به آن‌ها پایین است. به‌خاطر همین، انتظار می‌رود که سازمان در رسیدن به این اهداف با شکست مواجه شود؛ چون‌که به‌جای نتایج حقیقی، به اهداف نهایی توجه شده است.

 

مزایای سیستم OKR چیست؟

با توجه به تعاریفی که «جان دوئر» درباره‌ی سیستم OKR و تأثیر آن بر پیشرفت یک شرکت ارائه کرده است، 5 مزیت اساس برای مدل OKRشناسایی می‌شود. در این بخش، به این مزایا می‌پردازیم.

تمرکز (Focus)

بهترین حالت برای یک شرکت، برنامه‌ریزی 3 یا 4 سیستم OKR است و نباید بیش از 7 مدل OKR را به‌طور هم‌زمان پیاده‌سازی کرد. در واقع، هرچه تعداد اوکی‌آر در یک شرکت کمتر باشد، تمرکز بیشتری را برای کارکنان فراهم می‌کند. از این طریق، تصمیم‌گیری برای اهداف مهم و پایبندی به جدول زمان‌بندی ساده‌تر خواهد شد.

هم‌ترازی (Alignment)

بسیاری از شرکت‌ها، از سیستم OKR، برای ایجاد هم‌سویی در بین تیم‌های کاری استفاده می‌کنند. این مسئله باعث می‌شود که همه‌ی تیم‌ها روی یک هدف واحد متمرکز شود و در نتیجه، دستیابی به اهداف ساده‌تر شود. درصورتی‌که هرکدام از این تیم‌ها به‌طور جداگانه فعالیت کنند، احتمال رسیدن به اهداف کاهش پیدا می‌کند.

تعهد (Commitment)

در یک سازمان، تعهد از سطوح بالا شروع می‌شود و به سمت پایین می‌رود. این تعهد باعث ایجاد چارچوبی هماهنگ و متمرکز می‌شود. در نتیجه، برای اینکه همه‌ی اعضای تیم‌ها بتوانند نتایج را ردیابی کرده و به سمت نتایج کلیدی حرکت کنند، باید درجه‌ی بالایی از تعهد و شفافیت در شرکت وجود داشته باشد.

ردیابی (Tracking)

با تعیین نتایج کلیدی برای مدل OKR، اندازه‌گیری میزان دستیابی به اهداف ساده‌تر می‌شود. همچنین، برای ردیابی نتایج و رفع چالش‌های احتمالی، باید جلساتی به‌صورت هفتگی برگزار شوند. این جلسات سطح هم‌سویی کارکنان را بالا می‌برند.

کشش (Stretching)

استراتژی تعیین نتایج کلیدی بر اساس اهداف کششی، بر پایه‌ی احتمال نرسیدن به نتیجه، شکل می‌گیرد. در واقع، اهدافی چالش‌برانگیز طراحی می‌شوند که کشش بالایی را در کارکنان ایجاد می‌کنند. این اهداف باعث پویایی سازمان می‌شوند و درصورتی‌که به اهداف نرسیم، دوباره نتایج کلیدی دیگری را جایگزین می‌کنیم.

 

اشتباهات رایج در سیستم OKR چیست؟

تنظیم مدل OKR مهارتی است که به تمرین و زمان نیاز دارد. هر اوکی‌آری باید بر اساس استراتژی‌ها خود سازمان شکل بگیرد و به‌طور مداوم به‌روزرسانی شود. در این مسیر، اشتباهات رایجی نیز وجود دارند که باید از آن‌ها اجتناب کنید:

• فرایندهای رایج: باید به این نکته توجه داشته باشید که سیستم OKR برای ایجاد تغییر و ارتقای سازمان است؛ بنابراین، باید آن را طوری بنویسید که با فعالیت‌های طبیعی شرکت تفاوت داشته باشد.
• OKR در مقابل KPI: سیستم OKR فراتر از KPI (شاخص کلیدی عملکرد) است. OKR مدلی برای تغییر عملکردها محسوب می‌شود؛ درحالی‌که KPI معیاری برای سلامت آن‌ها است.
• تعیین دقیق: در واقع، سیستم OKR برای ایجاد کشش در تیم طراحی می‌شود و میزان دقیق موفقیت آن‌ها نباید از پیش مشخص باشد.

 

درجه بندی سیستم OKR چیست؟

شما باید سیستم OKR را به‌طور مداوم ردیابی کرده و در پایان هر دوره، آن را درجه‌بندی کنید. برای این کار، «اندرو گروو» از رویکرد ساده‌ی درجه‌بندی با «بله» یا «خیر» استفاده می‌کند. بااین‌حال، بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند که درجه‌بندی پیچیده‌تری را به کار بگیرند. مثلاً، برخی از شرکت‌ها از درجه‌بندی 3 رنگ استفاده می‌کنند:

• قرمز: شکست خوردیم.
• زرد: پیشرفت کردیم.
• سبز: به هدف رسیدیم.

علاوه‌بر آن، می‌توانید به هرکدام از نتایج کلیدی، بر اساس درصد (1.0 – 0.0) نمره دهید. در نهایت، درجه‌بندی کلی، از میانگین کل نمرات نتایج کلیدی، به دست می‌آید. این روش درجه‌بندی که توسط گوگل نیز استفاده می‌شود، جزئیات بیشتری را به شما ارائه می‌کند.

 

 

سخن پایانی

ایجاد کشش و هم‌سو کردن کارکنان برای همه‌ی سازمان‌ها اهمیت زیادی دارند. درصورتی‌که این موارد با تعیین اهداف قابل‌دستیابی و مشارکتی ایجاد شوند، باعث پویایی سازمان خواهند شد. پیاده‌سازی سیستم OKR به سازمان‌ها کمک می‌کند که مهم‌ترین اهداف را شناسایی کرده و چارچوب دقیقی را بر اساس نتایج کلیدی و نقاط عطف، برای رسیدن به اهداف موردنظر ایجاد کنند. نتایج کلیدی به همه‌ی تیم‌های کاری کمک می‌کنند که با یکدیگر هم‌سو شده و وظایف مورد انتظار سازمان را در اولویت قرار دهند.

 

منابع

https://www.whatmatters.com/faqs/okr-meaning-definition-example

https://www.forbes.com/advisor/business/what-is-an-okr-definition-examples/

https://www.cio.com/article/222203/okr-objectives-and-key-results-defined.html